Τέσσερα επεισόδια πριν γράψει το συγκινητικό της φινάλε, η σειρά του MEGA, «Famagusta», φιλοξενεί την ιστορία μιας ακόμη γυναίκας σύμβολο για την Κύπρο, που αγωνίστηκε όσο λίγοι μετά την εισβολή του ’74. Ο λόγος για την «δασκάλα του γένους», όπως αποκαλείται στο νησί, η κυρία Ελένη Φωκά.
Η σειρά σε σενάριο Βάνας Δημητρίου και σκηνοθεσία Αντρέα Γεωργίου έφερε στο φως δεκάδες ιστορίες ανθρώπων που είδαν τη φρίκη του πολέμου κατάματα. Ανδρών και γυναικών που έχασαν τον τόπο, τους δικούς τους ανθρώπους και άλλων που τους αναζητούν ακόμη, 50 χρόνια μετά, στη μακρά λίστα των αγνοουμένων. Συχνά, οι μαρτυρίες που παρουσιάζει η Famagusta βασίστηκαν σε αληθινά γεγονότα με παραλλαγμένα τα ονόματα των πρωταγωνιστών, από σεβασμό στον πόνο και την ανάγκη των ανθρώπων να διαχειριστούν αυτή την ανοιχτή πληγή.
Παρακολουθήσαμε όμως και άλλες ιστορίες αυτούσιες, όπως τις γνωρίζουν καλά οι Κύπριοι και μέσω της σειράς τις έμαθαν και οι Ελλαδίτες. Τρανό παράδειγμα η σαρωτική ιστορία της Χαρίτας Μάντολες, την οποία υποδύθηκε η Δέσποινα Μπεμπεδέλη στην πρεμιέρα του Famagusta και κέρδισε το ενδιαφέρον των τηλεθεατών. Μια ακόμη τέτοια ιστορία θα παρακολουθήσουμε στο επόμενο επεισόδιο της Famagusta, την Κυριακή 1 Δεκεμβρίου στις 21:00.
Η Famagusta τιμά την «δασκάλα του γένους», Ελένη Φωκά
Τον Αύγουστο του 1974 ο Τουρκικός στρατός εκδίωξε ομαδικά 20.000 ανθρώπους από τα χωριά της Καρπασίας περιοχή που βρίσκεται έκτοτε στην κατεχόμενη Κύπρο. Περίπου 1000 άτομα αρνήθηκαν να φύγουν. Πρόκειται για τους λεγόμενους εγκλωβισμένους. Μια εξ αυτών, ήταν και η Ελένη Φωκά. Μία κοπέλα 26 χρονών που αψήφησε τους κινδύνους της τουρκικής κατοχής και αφιερώθηκε στα παιδιά των εγκλωβισμένων, σε ένα ιδιότυπο κρυφό σχολειό και τους μαθητές που την λάτρεψαν. Από όλη την οικογένεια της κυρίας Φωκά – 9 παιδιά με τους γονείς 11 – στο χωριό της, στην Αγία Τριάδα έμεινε μόνο η Ελένη και ο πατέρας της. Τα υπόλοιπα αδέρφια έφυγαν για να σωθούν. Και όταν η μητέρα της υποχρεώθηκε κάποια στιγμή να περάσει τα οδοφράγματα για λόγους υγείας – δεν της επέτρεψαν να γυρίσει πίσω.
Η Ελένη Φωκά παρέμεινε στα χώματα που αγάπησε και, παρά τον κίνδυνο που διέτρεχε η ζωή της και τις κακουχίες που κατά καιρούς βίωσε από τους Τούρκους εισβολείς, αντιστάθηκε και δίδασκε στο σχολείο του χωριού μέχρι το 1997. Για 23 ολόκληρα χρόνια η κυρία Φωκά αρνήθηκε να εγκαταλείψει τον τόπο της και τους μαθητές της. Συνολικά 74 παιδιά πέρασαν από τα χέρια της μέσα σε δύο δεκαετίες.
Όλο αυτό το διάστημα δεν αποδέχτηκε ποτέ να βγάλει ταυτότητα και να καταγραφεί ως εκ τούτου ως υπήκοος του ψευδοκράτους. Έτσι, όταν χρειάστηκε να μεταφερθεί στην ελεύθερη Κύπρο για λόγους υγείας, της απαγορεύτηκε να επιστρέψει και πάλι πίσω στο χωριό της. Η ίδια δεν ήθελε να φύγει, όταν όμως η υγεία της επιδεινώθηκε, μετήχθη στη Λευκωσία με τη συμβολή των κυονόκρανων του ΟΗΕ.
Βιβλίο για τη ζωή της Ελένης Φωκά
Η ζωή της έγινε βιβλίο με τον τίτλο «Και πολλά επικράνθη – Η Ελένη της Καρπασίας», από τη συγγραφέα Ευρυδίκη Περικλέους – Παπαδοπούλου, το οποίο και παρουσιάστηκε, παρουσία του Κύπριου προέδρου, Νίκου Χριστοδουλίδη, τον περασμένο Οκτώβριο.
Για τη συγγραφή του βιβλίου η Ευρυδίκη Περικλέους-Παπαδοπούλου αφιέρωσε 10 χρόνια επιμελούς και επισταμένης έρευνας, έκανε ένα πολυετές οδοιπορικό, μέσα από το οποίο κατάφερε να αποτυπώσει με γλαφυρότητα στο βιογραφικό της μυθιστόρημα τη φορτισμένη ιστορικά και συναισθηματικά προσωπικότητα της Ελένης Φωκά, αντικατοπτρίζοντας μέσω της βιογραφικής μυθιστορηματικής αφήγησης τη συμφορά που φέρνει ο πόλεμος σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης.
«Η ιστορία της Ελένης είναι ο κοινός πόνος των χιλιάδων προσφύγων, εκτοπισμένων, αιχμαλώτων, αγνοουμένων και εγκλωβισμένων μας. Τους μνημονεύουμε και τους τιμάμε όλους με εκτίμηση και σεβασμό. Και απόψε, στο πρόσωπο και τη μορφή της Ελένης Φωκά, τιμάμε όλους τους εκπαιδευτικούς που όρθωσαν το ανάστημά τους απέναντι στο σκοτάδι της κατοχής, τιμάμε όλους τους εγκλωβισμένους μας» δήλωνε πριν από δυο μήνες ο κ. Χριστοδουλίδης.
Η συνάντηση με τον Αντρέα Γεωργίου και τον Κούλλη Νικολάου
Ο Αντρέας Γεωργίου και ο Κούλλης Νικολάου συνάντησαν την δασκάλα-σύμβολο της Κύπρου στα πλαίσια του επίσημου Podcast για τη σειρά Famagusta που κυκλοφόρησε την περασμένη άνοιξη.
Εκεί ο σκηνοθέτης της σειράς Famagusta αποκάλυψε πως ένας από τους μαθητές της στα Κατεχόμενα, από τους εγκλωβισμένους, ήταν και ο νονός του. «Αποφάσισα να δώσω δώρο την ζωή μου. Να υπερασπιστώ όλους τους εγκλωβισμένους, διότι έζησα τη βαρβαρότητα, Εκδιώχθηκα, τα πρώτα θύματα ήταν τα παιδιά και μπροστά σε αυτό το δράμα νομίζω η κάθε ανθρώπινη ψυχή λυγίζει» έλεγε μεταξύ άλλων στην εκπομπή εκείνη η Ελένη Φωκά.
Μπορείτε να ακούσετε το συγκεκριμένο επεισόδιο εδώ:
Από το 1997 και έπειτα, η Ελένη Φωκά, όπως άλλωστε και η Χαρίτα Μάντολες, αφιερώθηκε στον σκοπό του συνθήματος «Δεν Ξεχνών». Συνέχισε τον αγώνα της στις ελεύθερες περιοχές δίπλα στις μανάδες των αγνοουμένων. Παρευρισκόταν στις αντικατοχικές εκδηλώσεις και έδινε διαλέξεις, τόσο σε σχολεία της Κύπρου όσο και στο εξωτερικό, μιλώντας για την κατοχή και το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα μας.
Το νέο επεισόδιο Famagusta
Η μαρτυρία της Ελένης Φωκά θα παρουσιαστεί στα πλαίσια του ντοκιμαντέρ που ετοιμάζει ο ήρωας της σειράς, Μάικλ, στο 21ο επεισόδιο που αναμένεται να προβληθεί την Κυριακή 1 Δεκεμβρίου! Τι θα δούμε όμως στο 21 επεισόδιο της σειράς Famagusta;
Απρίλιος του 1977. Οι πολιτικές εξελίξεις στην Κύπρο είναι ραγδαίες, το ίδιο και η επιδείνωση της υγείας του Μακάριου. Στο σήμερα, η Σιμώνη προσπαθεί να πείσει τη θετή έφηβη κόρη της να την ακολουθήσει στην Κύπρο, χωρίς αποτέλεσμα. Η αυτοκτονία του Κλεάνθη αναστατώνει τη ζωή όλων και ειδικά της γυναίκας του Ηρούς. Ο Μάικλ στο πλαίσιο του ντοκιμαντέρ του παρουσιάζει την ιδιαίτερη ιστορία της δασκάλας Ελένης Φωκά, που αρνήθηκε να εγκαταλείψει τον τόπο της και έζησε εγκλωβισμένη στα Κατεχόμενα επί 23 χρόνια, υφιστάμενη διαρκείς εξευτελισμούς. Ο Αντρέας με την Χριστίνα είναι πιο αγαπημένοι από ποτέ, θυμίζοντάς μας όλες τις δυσκολίες από το παρελθόν που τους ένωσαν τόσο δυνατά. Η Μαριάννα δεν ανέχεται πια τον Θοδωρή και του ζητάει να χωρίσουν. Ο Παύλος, πιο απελπισμένος από ποτέ, παρακαλάει την Ιφιγένεια να τον βοηθήσει να «φύγει».
*Στον ρόλο της Ελένης Φωκά, η ηθοποιός Ελένη Καούλα!
Δείτε το τρέιλερ του νέου επεισοδίου: